تماشا کنید:آشنایی با اجکت جنگنده ها به همراه یک کلیپ واقعی!

در جنگ جهانی دوم،خلبانان و افسران بسیاری جان خود را بر روی آسمان از دست دادند.از جمله مهمترین دلایل آنها می توان به نبود جت های مدرن،سرعت پایین جنگنده و خصوصا تنبلی بمب افکن ها،واماندگی موتور،نبود سامانه های الکترونیکی و کامپیوتری و…اشاره کرد.اما از همه این موارد بدتر،مرگ خلبان هایی بود که در به دلیل نبود سیستم خروج (Eject) جان خود را از دست دادند.حتی در برخی منابع و مستند سازی ها گفته شده است که:خلبانهایی مانند افسران فرانسوی،یک اسلحه کمری را درون کاکپیت با خود حمل می کردند تا هنگام سقوط و یا هدف قرار داده شدن،به وسیله آن به زندگی خود پایان دهند.

بدین ترتیب مرگ آنها با درد کمتر همراه بود.اما تحقیقات در اینباره حتی در هنگام جنگ جهانی دوم نیز ادامه داشت؛و استارت اولیه تولید یک سامانه برای خروج خلبانان،از جنگ جهانی دوم زده شد. صندلی‌پَران سامانه‌ای است که صندلی هواپیما را با فرمان خلبان به بیرون از اتاقک خلبان پرتاب می‌کند.این کار معمولا برای نجات خلبان یا سایر سرنشینان یک هواپیما (معمولاً هواپیمای نظامی) در موقعیت اضطراری، انجام می‌شود. در بیشتر طراحی‌ها، انفجار ماده منفجره و یا پیش‌رانش فضایی صندلی خلبان را به بیرون پرتاب می‌کند. پس از خروج خلبان، بوسیله چتر (هوانوردی) فرود می‌آید.صندلی پرتاب به بیرون ACES II چند ثانیه پیش از برخورد هواپیما به زمین، عمل می‌کند.به عمل پرتاب خلبان به بیرون از هواپیما با استفاده از صندلی‌پران، پرانش یا Eject گفته می شود. هدف صندلی پرتاب به بیرون زنده نگاه داشتن خلبان است. خلبان تقریباً شتابی معادل ۱۰ تا ۱۲ برابر شتاب گرانشی (۱۱۷ تا ۱۳۷ متر بر مجذور ثانیه) تجربه می‌کند. صندلی‌های غربی معمولاً شتاب کمتری بر خلبان تحمیل می‌کنند. در دهه ۶۰ و ۷۰ میلادی، فناوری شوروی اغلب شتابی معادل ۲۰ تا ۲۲ برابر شتاب گرانشی ایجاد می‌کردند. شکستگی ستون مهره‌ها اثر جانبی این سیستم هاست. سال ۱۹۱۰ یک فرار با کمک بانجی از یک هواگرد صورت گرفت. در سال ۱۹۱۶، ادوارد کالتروپ، یک مخترع چتر نجات، یک صندلی پران را که هوای فشرده را مورد استفاده قرار داده بود، به ثبت رسانید. اولین صندلی‌های پران به طور آزادانه در طی جنگ جهانی دوم توس هینکل و SABB توسعه یافتند. مدل‌های اولیه توسط هوای فشرده نیرو می‌گرفتند. پس از حنگ جهانی دوم، نیاز به چنین سیستم‌های صندلی پرتان افزایش یافت. نیروی هوایی ایالات متحده تجربه‌ای بر روی سیستم‌های صندلی پران انجام دادند که کاری از جیمز مارتین و شرکت ایشان، شرکت مارتین – بیکر بود.

مکانیزم انجام اجکت سیستم eject به این صورت عمل می کند که خلبان در اولین مرحله باید پوشش شیشه ای یا کاناپی هواپیما را از سر راه بردارد که برای این منظور در اطراف شیشه مواد منفجره مخصوص پیش بینی شده است که پس از کشیدن طناب مخصوص کاناپی از هواپیما جدا شده و سپس خلبان کلید eject را فشار می دهد تا راکتهای نصب شده در زیر صندلی خلبان را در مدت 1.8 ثانیه به ارتفاعی بالغ بر 100 متر پرتاب نماید . شرایط پرش باید طوری باشد که خلبان به صورت عمودی از هواپیما به بیرون پرتاب شود ، در غیر اینصورت ممکن است در اثر پائین بودن هواپیما با زمین اصابت کند . چتر خلبان داخل صندلی قرارداد و خلبان با صندلی پرتاب می شود . اجکت اکثراً زمانی صورت می پذیرد که دیگر هیچ شانسی برای ادامه پرواز وجود نداشته باشد و نجات جان خلبان در اولویت باشد. در هنگام اجکت برای یک لحظه فشاری بیش از +18 جی به بدن انسان وارد می آید که اگر لباس های آنتی جی(جی سوت ) نباشند، قطعاً فرد در همان دم به دلیل افت کلی فشار خون (اختلاف فشار خارج بدن و عروق) جان خواهد سپرد. در ضمن، در بعضی مواقع، اجکت به صورت ناقص صورت می گیرد و ممکن است قسمتی از بدن خلبان به کابین برخورد کند (مانند شکستگی دستبه دلیل برخورد با کابین هنگام خروج اضطراری از هواپیما). در ضمن خلبان باید برای اجکت حتماً سرهای خود را تقریباً تا میان پاهایش بیاورد تا گردن او در هنگام اجکت از جا کنده نشود. یکی از خلبانان F-15C که حین تمرین در خلیج مکزیک، با سرعت 5/1 ماخ و در حالی که نوک هواپیما به سمت زمین بود، بیرون پرید و از 23 نقطه دچار شکستگی شدید شد ضمن اینکه 8 ماه تمام در بیمارستان بستری بود. البته عمل ایجکت تبعات بعدی را برای خلبان ایجاد می کند. بیشتر ایجکتها به علت فشاری که به کمر یا گردن خلبان وارد میکنند باعث آسیب دیدگی می شوند، ولی اگر سرعت و حرکت جنگنده در حد نرمال باشد، یعنی سرعت آن بیشتر از 700 یا 800 کیلومتر و در حال سقوط سریع نباشد،ایجکت کم خطرتر انجام می شود.در برخی موارد هم اجکت دیرهنگام بوده و یا شرایط آن فراهم نیست که موجب کشته شدن خلبان می گردد.

اشاره: برخی قسمت ها از آی آر ارتش.

در کلیپ زیر شاهد اجکت های واقعی هستید که بر اثر مشکلاتی متفاوت،اتفاق افتاده اند.این ویدئوی کوتاه و جذاب را از دست ندهید.